तुम्हालाही वारंवार छातीत जळजळते किंवा अ‍ॅसिडिटी होते? मग काळजी घ्या, कारण असू शकतात या आजारांची लक्षणे

अवेळी झोप, जेवण किंवा धावपळीच्या दिनक्रमात जेवणाच्या चुकलेल्या वेळा आणि अनहेल्थी खाणं यामुळे अॅसिडिटी होणं सामान्य आहे. तर कधी कधी तुम्ही जास्त मसालेदार पदार्थ खात असाल, आंबट पदार्थ खात असाल तरी देखील बऱ्याचदा छातीत जळजळ होण्याची समस्या, पोटात दुखण्याची समस्या जाणवू लागते. या मागील कारण म्हणजे अ‍ॅसिडिटी. जगभरातील अर्ध्याहून अधिक प्रौढांना अ‍ॅसिडिटीच्या, जळजळीचा त्रास हा होतो. पण अॅसिडीटच आहे असं समजून आपण बऱ्याचदा त्याकडे दुर्लक्ष करतो. पण दरवेळी अॅसिडिटी म्हणजे फक्त आपल्या खाण्या-पिण्यामुळे झालेली सामान्य बाब नसून बऱ्याच आजारांची लक्षणे असू शकतात. होय, चला जाणून घेऊयात जर वारंवार अ‍ॅसिडिटी होत असेल तर कोणत्या आजाराची लक्षणे असू शकतात?

आम्लपित्त ही एक अशी समस्या आहे ज्यामध्ये पचनसंस्थेचे नैसर्गिक संतुलन बिघडते

आम्लपित्त ही एक अशी समस्या आहे ज्यामध्ये पचनसंस्थेचे नैसर्गिक संतुलन बिघडते. या स्थितीत अस्वस्थ लक्षणे दिसू लागतात. या आजारावर उपचार करणे कठीण नाही. जीवनशैलीत छोटे बदल करून या आजारावर सहज उपचार करता येतात. यासाठी योग्य कारणे ओळखणे महत्त्वाचे आहे. कारण वारंवार आम्लपित्त येणे ही केवळ पचनाची समस्या नाही तर अनेक गंभीर आजारांचे लक्षण असू शकते.

आम्लता म्हणजे- गॅस्ट्रोएसोफेगल रिफ्लक्स रोग

जर तुम्हाला वारंवार छातीत जळजळ होत असेल, तोंडात आंबट पाणी येत असेल किंवा घशात आंबटपणा येत असेल तर ही GERD म्हणजेच गॅस्ट्रोएसोफेगल रिफ्लक्स रोगाची लक्षणे असू शकतात. ही अशी स्थिती आहे ज्यामध्ये पोटाच्या वरच्या भागात आम्लाचे प्रमाण वाढते. यामुळे रुग्णाला अपचन, उलट्या, पोटात अस्वस्थता, त्वचेची जळजळ, आंबट ढेकर येणे, पोट फुगणे आणि मळमळ अशा अनेक आरोग्य समस्यांना सामोरे जावे लागू शकते.

अल्सरमुळे होणारी आम्लता

वारंवार आम्लपित्त होणे हे देखील पोटाच्या अल्सरचे लक्षण असू शकते. अल्सर म्हणजे पोटाच्या आतील आवरणावरील जखमा. हे जखमा जास्त आम्लपित्त असलेल्या औषधांच्या दीर्घकाळ वापरामुळे किंवा पोटात एच. पायलोरी संसर्ग निर्माण करणाऱ्या बॅक्टेरियाच्या वाढीमुळे होतात.

जठराची सूज

जर पोटाच्या आतील आवरणाला अनेक वेळा सूज येत असेल तर या स्थितीला गॅस्ट्राइटिस म्हणतात. त्याचे मुख्य कारण म्हणजे जास्त प्रमाणात शरीरात आम्ल निर्माण होणे आणि पोटाच्या आरोग्यावर सतत परिणाम होणे. या स्थितीत वारंवार पित्त होणे, भूक न लागणे, उलट्या होणे किंवा मळमळ होणे अशी लक्षणे दिसून येतात.

पित्ताशयाचे खडे होणे

कधीकधी पित्ताशयात खडे असले तरी वारंवार आम्लपित्त होण्याच्या समस्या निर्माण होतात. विशेषतः तेलकट आणि जड अन्न खाल्ल्यानंतर रुग्णाला जास्त जळजळ आणि अपचन जाणवते.

स्वादुपिंडाचा दाह

पोटाच्या मागे असलेल्या स्वादुपिंडात जळजळ झाल्यास सतत आम्लता, उलट्या आणि पोटदुखीची तक्रार असते. ही एक गंभीर स्थिती आहे, ज्यामध्ये ताबडतोब डॉक्टरांशी संपर्क साधणे आवश्यक आहे.

डॉक्टरांची मदत कधी घ्यावी?

अ‍ॅसिडिटीची समस्या 3 ते 4 आठवड्यांपेक्षा जास्त काळ सुरू आहे.
अ‍ॅसिडिटीसाठी औषध घेतल्यानंतरही आराम मिळत नाही.
खाल्ल्यानंतर लगेच पोटात जडपणा किंवा वेदना जाणवणे.
उलट्या होणे, रक्तस्त्राव होणे किंवा अचानक वजन कमी होणे.
अ‍ॅसिडिटी प्रतिबंध – जीवनशैलीतील बदल

अशी काही लक्षणे जाणवत असतील तर लगेचच डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

जर तुम्हाला अ‍ॅसिडिटी टाळायची असेल, तर निरोगी जीवनशैलीचा अवलंब करा, वेळेवर खाण्याची आणि झोपण्याची सवय लावा. या सवयी शरीराला अन्न पचवण्यासाठी आणि ऊर्जा निर्माण करण्यासाठी वेळ देतात. आहार सुधारण्यासोबतच व्यायाम आणि हायड्रेशनची विशेष काळजी घ्या. तसेच बाहेरचे अन्नपदार्थ खाण्यापेक्षा घरचे अन्न खाणे कधीही उत्तम.

अ‍ॅसिडिटीमध्ये काय खावे आणि काय खाऊ नये.

फळे- केळी, पपई, टरबूज, केंटलूप, नाशपाती आणि पेरू खा.

भाज्या- हिरव्या पालेभाज्या, काकडी, भोपळा, ब्रोकोली, बटाटे खा.

इतर- आहारात दही आणि दलियाचा समावेश करा.

काय खाऊ नये – मसालेदार अन्न, तळलेले पदार्थ, टोमॅटो आणि आंबट पदार्थ, कॅफिन, कार्बोनेटेड पेये, चॉकलेट, अल्कोहोल, कांदा आणि लसूण यापासून दूर रहा.