जर तुमच्या किंवा तुमच्या आजूबाजूच्या व्यक्तीच्या शरीरावर पांढरे डाग असतील तर घाबरू नका. हा आजार स्पर्शाने पसरत नाही. पण वेळेवर त्याची तपासणी करणे महत्वाचे आहे. शरीरावर पांढरे डाग का दिसतात हे जाणून घ्या? जर अचानक चेहऱ्यावर किंवा शरीराच्या कोणत्याही भागावर पांढरे डाग दिसू लागले तर काळजी करणे स्वाभाविक आहे. बरेच लोक त्याला एक गंभीर आजार मानतात. बऱ्याचदा समाजात त्याबद्दल अनेक गैरसमज देखील आहेत. पण पांढरे डाग खरोखरच एक मोठा आजार आहे का? ते स्पर्शाने पसरू शकतात का? की ती फक्त त्वचेची एक सामान्य समस्या आहे?
सांगायचं झालं तर, पांढऱ्या डागांना वैद्यकीय भाषेत कुष्ठरोग किंवा हायपोपिग्मेंटेशन असेही म्हणतात. जेव्हा शरीरात रंगद्रव्य, मेलेनिन, तयार होणे थांबते तेव्हा पांढरे डाग येतात. मेलेनिन आपल्या त्वचेला रंग देते. जेव्हा शरीराच्या कोणत्याही भागात पेशी सक्रिय नसतात तेव्हा तेथे पांढरे डाग दिसू लागतात.
कुष्ठरोग संसर्गजन्य नाही – सुरुवातीला हे डाग लहान असतात आणि एकाच ठिकाणी दिसतात. परंतु वेळेवर उपचार न केल्यास ते संपूर्ण शरीरात पसरू शकतात. पांढरे डाग असल्यामुळे जळजळ किंवा वेदना होत नाहीत. रंग फक्त फिकट होतो. परंतु यामुळे लोकांना भीती वाटते की हा एक असाध्य आजार आहे. बरेच लोक याला कुष्ठरोग किंवा इतर कोणताही संसर्गजन्य आजार समजतात, पांढरे डाग संसर्गजन्य नसतात आणि ते दुसऱ्याला स्पर्श करून पसरू शकत नाहीत.
कुष्ठरोग का होतो? – याचे कोणतेही एकच कारण नाही. काही प्रकरणांमध्ये, ते अनुवांशिक असते, म्हणजेच, जर कुटुंबातील एखाद्याला ही समस्या असेल तर पुढील पिढीमध्ये देखील याचा धोका वाढण्याची दाट शक्यता असते. याशिवाय, रोगप्रतिकारक शक्तीतील विकार, जास्त ताण, त्वचेला वारंवार दुखापत होणे, रसायने किंवा थायरॉईडमुळे त्वचेची प्रतिक्रिया यासारख्या समस्या देखील याचे कारण असू शकतात.
कधीकधी हे शरीराच्या आत सुरू असलेल्या ऑटोइम्यून रोगाचे लक्षण देखील असते. म्हणजेच, शरीराची संरक्षण प्रणाली स्वतःच चुकून त्वचेला नुकसान पोहोचवू लागते. म्हणूनच याला केवळ बाह्य त्वचेची समस्या मानणे योग्य नाही.
कुष्ठरोगावर काही इलाज आहे का? – जर सुरुवातीच्या टप्प्यातच लक्षात आले तर औषधे आणि काही क्रीम्स वापरून त्यावर उपचार करणे शक्य आहे. डॉक्टर स्टिरॉइड क्रीम्स, फोटोथेरपीने पांढऱ्या डागांवर मोठ्या प्रमाणात नियंत्रण ठेवू शकतात.
तुमचा आहार बदला – कधीकधी व्हिटॅमिन बी 12 आणि फॉलिक ॲसिडच्या कमतरतेमुळे देखील असे होते. म्हणून, डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार, तुमच्या आहारात व्हिटॅमिन बी 12 किंवा फॉलिक ॲसिड समृद्ध असलेले पदार्थ समाविष्ट करा. जर त्वचेवर अचानक पांढरे डाग दिसू लागले तर घाबरू नका. विलंब न करता त्वचारोग तज्ज्ञांना भेटा.
(टीप: या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. कोणतेही उपचार करण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला नक्की घ्या.)
सौ. मनिषा-थोरात-पिसाळ गेल्या १२ वर्षांपासून पत्रकारिता क्षेत्रात कार्यरत आहेत. ‘‘न्यूज एक्सप्रसे मराठी’’ या पुणे जिल्ह्यातील आघाडीच्या न्यूज पोर्टलच्या कार्यकारी संपादक म्हणून जबाबदारी सांभाळत आहेत. सामाजिक, राजकीय, शैक्षणिक आणि औद्योगिक क्षेत्रातील विविध समाजपयोगी उपक्रमांमध्ये त्यांनी योगदान दिले आहे.
Comment List