सध्या सर्वत्र मुसळधार पाऊस पडत आहे आणि लोक श्रावणाचा मनसोक्त आनंद घेत आहेत. पण ओले रस्ते, ओले कपडे आणि बदलणारे तापमान, हे सर्व आपल्या शरीराच्या रोगप्रतिकारशक्तीवर परिणाम करतात. विशेषतः आपले नाक, जे पावसाळ्यात सर्वात जास्त प्रभावित होते.
नाक वाहणे, नाक बंद होणे किंवा नाकात जळजळ होणे, या समस्या या हंगामात सामान्य आहेत, परंतु त्याकडे दुर्लक्ष करणे तुमच्या आरोग्यासाठी हानिकारक ठरू शकते. डॉक्टर सांगतात की, पावसाळ्यात हवेतील आर्द्रता आणि बॅक्टेरिया (जिवाणू) सर्वात आधी नाकाच्या आरोग्यावर हल्ला करतात. चला तर, पावसाळ्यात नाकाशी संबंधित सर्वात सामान्य पाच आजारांबद्दल आणि त्यापासून कसे वाचावे, हे जाणून घेऊया.
1. ॲलर्जिक रायनायटिस (Allergic Rhinitis):
पावसाळ्यात आर्द्रता आणि बुरशीची (फंगस) वाढ होते. यामुळे अनेक लोकांना ॲलर्जिक रायनायटिसचा त्रास होतो, ज्यात वारंवार शिंका येणे, नाक वाहणे आणि डोळ्यात जळजळ होणे यांसारख्या समस्या दिसून येतात. यापासून बचावासाठी आपले घर किंवा खोली कोरडी आणि हवेशीर ठेवा. बेडशीट आणि पडदे नियमितपणे धुवा आणि धुळीपासून दूर रहा.
2. सायनस इन्फेक्शन (Sinus Infection):
पावसाळ्यात सायनसची समस्या वेगाने वाढते. डोकेदुखी, गालांवर जडपणा येणे आणि नाक बंद राहणे ही त्याची प्रमुख लक्षणे आहेत. यावर उपाय म्हणून गरम पाण्याची वाफ घ्या, गरम पाणी प्या आणि डोके ओले ठेवणे टाळा. जर समस्या कायम राहिली, तर त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
3. नाक बंद होणे (Nasal Congestion):
थंडी हवा आणि सततच्या आर्द्रतेच्या संपर्कात आल्याने नाकाच्या आतील त्वचा सुजते, ज्यामुळे श्वास घेण्यास त्रास होतो. यावर उपाय म्हणून कोमट पाण्याने नाक स्वच्छ करा, नासिका स्प्रेचा वापर करा आणि थंड पदार्थ खाणे टाळा.
4. नाकातून रक्त येणे (Nosebleeds):
पावसाळ्यात वातावरणातील अचानक बदलांमुळे अनेक वेळा नाकातील नाजूक रक्तवाहिन्या फुटतात आणि त्यातून रक्त येऊ लागते. यावर उपाय म्हणून नाकात आर्द्रता (नमी) टिकवून ठेवा, वारंवार नाक शिंकारू नका आणि रक्त येत असल्यास डोके थोडे खाली वाकवून बसण्याचा प्रयत्न करा.
5. फंगल इन्फेक्शन (Fungal Infection):
पावसाळ्यात आर्द्रतेमुळे फंगल संसर्गाचा धोकाही वाढतो. यामुळे नाकात खाज सुटणे, वास येणे आणि श्वास घेण्यास अडचण निर्माण होते. आपल्या आसपास स्वच्छता राखा, आर्द्रतेपासून स्वतःचे संरक्षण करा आणि फंगल संसर्गाची कोणतीही लक्षणे दिसल्यास त्वरित वैद्यकीय उपचार घ्या.
पावसाळ्यात नाकाशी संबंधित समस्या सामान्य असल्या तरी, जर त्यांच्याकडे वेळेत लक्ष दिले नाही तर त्या मोठ्या अडचणी निर्माण करू शकतात. त्यामुळे आपल्या नाकाची योग्य काळजी घ्या, गरम पाणी प्या, वाफ घ्या आणि बदलत्या हवामानानुसार आवश्यक ती खबरदारी बाळगा.
( डिस्क्लेमर : या आर्टिकलमध्ये देण्यात आलेली माहिती व उपाय हे सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. आमचा याला दुजोरा नाही. ते अवलंबण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला जरूर घ्यावा.)
सौ. मनिषा-थोरात-पिसाळ गेल्या १२ वर्षांपासून पत्रकारिता क्षेत्रात कार्यरत आहेत. ‘‘न्यूज एक्सप्रसे मराठी’’ या पुणे जिल्ह्यातील आघाडीच्या न्यूज पोर्टलच्या कार्यकारी संपादक म्हणून जबाबदारी सांभाळत आहेत. सामाजिक, राजकीय, शैक्षणिक आणि औद्योगिक क्षेत्रातील विविध समाजपयोगी उपक्रमांमध्ये त्यांनी योगदान दिले आहे.
Comment List