सण असो किंवा कोणताही कार्यक्रम असो प्रत्येक आनंदाच्या क्षणी मिठाई तर असतेच. कारण गोडाशिवाय तर कोणाताही आनंदाचा क्षण हा सेलिब्रेट केला जाऊच शकत नाही. मग ती मिठाई कोणतीही असो जसं की, काजू कतली, बर्फी आणि लाडू. पण तुम्ही पाहिलं असेल की काही मिठाईंवर चांदीचा वर्क असतो. जे दिसायला देखील सुंदर असते.
मिठाईवरील चांदीचे वर्क खाण्यायोग्य असते का?
पण काहीवेळेला असा प्रश्न असा पडतो, की हे चांदीचे वर्क खाण्यायोग्य असते का? म्हणजे ते कशापासून बनलेले असते, त्या चांदीच्या वर्कसहीत ती मिठाई खाणे सुरक्षित असते की नाही. तसेच हे चांदीचे वर्क शाकाहारी असते की मांसाहारी याबद्दल देखील अनेकांना प्रश्न पडतो. काहींच्या मते चांदीचे वर्क बनवण्यासाठी प्राण्यांच्या ऊतींचा वापर केला जातो असंही म्हटलं जातं.
ज्यामुळे शाकाहारी लोकांमध्ये गोंधळ निर्माण झाला. आज, नियम आणि आधुनिक तंत्रज्ञानामुळे, हा प्रश्न बदलला आहे. पण तरीही हे चांदीचे वर्क मूळतः कसे बनवले जाते? त्याचे उत्पादन कसे होते? तसेच मिठाईवरील चांदीचे वर्क शाकाहारी असते की मांसाहारी? हे देखील पाहुयात.
चांदीचे वर्क म्हणजे काय?
चांदीचे वर्क म्हणजे एक अत्यंत पातळ चांदीचे फॉइल जे मिठाईच्या पृष्ठभागावर सजवण्यासाठी लावले जाते. ते खाण्यायोग्य असते आणि रंग, वास किंवा चव बदलत नाही. त्याचा प्राथमिक उद्देश मिठाईचे स्वरूप वाढवणे आहे. पारंपारिकपणे, ते हाताने कुटून बनवले जात असे, ज्यामुळे ते पातळ आणि नाजूक दिसू लागते.
पारंपारिक उत्पादन आणि शाकाहारी गोंधळ
पूर्वी, चांदीचे काम तयार करण्यासाठी कागदाऐवजी प्राण्यांच्या कातडीचा किंवा आतड्यांचा वापर केला जात असे. या तंत्रामुळे चांदी पातळ झाली आणि वेगळे करणे सोपे झाले, परंतु त्यामुळे शाकाहारी लोकांमध्ये प्रश्न निर्माण झाले. अनेक कुटुंबांना सणांच्या वेळी प्राण्यांच्या घटकांपासून बनवलेल्या मिठाई देणे अस्वीकार्य वाटले.
FSSAI नियम आणि बदल
ऑगस्ट 2016 मध्ये, FSSAI ने स्पष्ट केले की चांदीच्या कामाच्या निर्मितीमध्ये कोणत्याही प्राण्यांच्या उत्पादनांचा वापर केला जाऊ शकत नाही. यामुळे चांदीचा प्लेटिंग पूर्णपणे व्हेगन झालं. उत्पादक आता चर्मपत्र किंवा सिंथेटिक शीट वापरून काम तयार करण्यासाठी यंत्रसामग्री वापरतात. अनेक ब्रँड व्हेगन प्रमाणपत्र देखील देतात.
शाकाहारी मिठाई कशी ओळखावी?
1. लेबल तपासा: पॅक केलेल्या मिठाईंमध्ये अनेकदा स्पष्टपणे लिहिलेले असते की चांदीचे काम शाकाहारी आहे की नाही. 2. विक्रेत्याला विचारा: कामाच्या स्त्रोताबद्दल स्थानिक मिठाई विक्रेत्याशी चौकशी करा. 3. पर्याय: शंका असल्यास, काममुक्त काजू कतली आणि बर्फी निवडा, जे तितकेच स्वादिष्ट आहेत.
मिठाईवरील चांदीच्या वर्कचे महत्त्व
आज, चांदीचे वर्क हे काम केवळ शाकाहारीच नाही तर मिठाईची भव्यता वाढवण्यात देखील महत्त्वाची भूमिका बजावते. ते केवळ सजावटीचे काम नाही तर उत्सवांचे प्रतीक बनले आहे. अनेकांसाठी, चांदीने मढवलेली काजू कतली केवळ गोड नाही तर उत्सवाचा एक भागही आहे.
सौ. मनिषा-थोरात-पिसाळ गेल्या १२ वर्षांपासून पत्रकारिता क्षेत्रात कार्यरत आहेत. ‘‘न्यूज एक्सप्रसे मराठी’’ या पुणे जिल्ह्यातील आघाडीच्या न्यूज पोर्टलच्या कार्यकारी संपादक म्हणून जबाबदारी सांभाळत आहेत. सामाजिक, राजकीय, शैक्षणिक आणि औद्योगिक क्षेत्रातील विविध समाजपयोगी उपक्रमांमध्ये त्यांनी योगदान दिले आहे.
Comment List