आहारात एका गोष्टीचे जास्त सेवन केल्यास मेंदूवर नकारात्मक परिणाम होतो, जाणून घ्या

आरोग्यतज्ज्ञ आणि शास्त्रज्ञ लोकांना निरोगी, संतुलित आणि पौष्टिक आहार घेण्यास प्रवृत्त करतात. जर आपण आपल्या आहारात जंक फूड, प्रक्रिया केलेले अन्न, उच्च चरबी, तळलेले अन्न यासारख्या गोष्टींचा समावेश केला तर यामुळे आपले शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य बिघडण्याची शक्यता वाढते.

अशा आहारामुळे आपल्या मेंदूच्या आरोग्यावरही परिणाम होतो आणि स्मरणशक्ती कमकुवत होते. नुकत्याच झालेल्या एका अभ्यासात असेही समोर आले आहे की उच्च चरबीयुक्त आहार ऑटोफॅगी कमी करून स्मरणशक्ती खराब करू शकतो. या अभ्यासाचे निष्कर्ष पीएलओएस जेनेटिक्समध्ये प्रकाशित झाले आहेत. चला जाणून घेऊया अभ्यास काय म्हणतो.

आहारामुळे स्मरणशक्ती कमकुवत होऊ शकते

हे रहस्य नाही की आपला आहार आपल्या मेंदूच्या कार्यावर देखील परिणाम करू शकतो आणि आहारात आरोग्यास हानिकारक गोष्टी देखील स्मरणशक्ती खराब करू शकतात. आतापर्यंत, शास्त्रज्ञांनी असे बरेच पदार्थ नोंदवले आहेत ज्यांचा मेंदूच्या आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम होतो आणि अकाली संज्ञानात्मक घट होण्याची शक्यता वाढते. आता, चिबा विद्यापीठातील संशोधकांनी नुकत्याच केलेल्या अभ्यासानुसार, विशिष्ट आहाराचा संबंध खराब स्मरणशक्तीशी जोडला गेला आहे.

संशोधकांच्या मते, उच्च चरबीयुक्त आहार आपल्या ऑटोफॅजीमध्ये व्यत्यय आणून स्मरणशक्ती खराब करू शकतो, जी न्यूरोनल आरोग्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण सेल्युलर रीसायकलिंग प्रक्रिया आहे.

उच्च चरबीयुक्त आहार म्हणजे काय?

सायन्स डायरेक्ट (रेफ) च्या मते, उच्च चरबीयुक्त आहार (एचएफडी) हा एक आहार आहे ज्यामध्ये एकूण कॅलरीपैकी कमीतकमी 35 टक्के चरबीतून घेतले जातात, ज्यात संतृप्त आणि असंतृप्त चरबी दोन्ही असतात. लोकप्रिय प्रक्रिया केलेल्या पदार्थांव्यतिरिक्त, प्राण्यांची चरबी, चॉकलेट, लोणी आणि तेलकट माशांसह इतर अनेक पदार्थांमध्ये चरबी देखील जास्त असते. असा विश्वास आहे की जे लोक एचएफडीचे सेवन करतात त्यांना ऑस्टिओपोरोसिस, चयापचय सिंड्रोम, कोरोनरी हृदयरोग आणि कर्करोगासह सर्व प्रकारचे रोग होण्याचा धोका जास्त असतो. तसेच, हा आहार आपल्या स्मरणशक्तीशी खेळू शकतो.

उच्च चरबीयुक्त आहाराचा नकारात्मक परिणाम का होतो?

आजच्या काळात लोकांची जीवनशैली आणि खाण्याच्या सवयींमध्ये बरेच बदल झाले आहेत, जे सकारात्मक आणि नकारात्मक दोन्ही आहेत. या क्रमाने, उच्च चरबीयुक्त पदार्थांचे सेवनही लक्षणीय वाढले आहे. परंतु अलीकडील अभ्यासानुसार असे आढळले आहे की एचएफडी संज्ञानात्मक कमजोरी आणि न्यूरोडोजेनेरेशनशी संबंधित आहे. हे ऑटोफॅगी मार्गात व्यत्यय आणून ड्रोसोफिलामध्ये स्मृती तयार करण्यास अडथळा आणते. ऑटोफॅगी ही एक आवश्यक सेल्युलर रीसायकलिंग प्रक्रिया आहे जी न्यूरोनल आरोग्य राखण्यास मदत करते.

अभ्यास कसा केला गेला

या अभ्यासात, संशोधकांनी उच्च चरबीयुक्त आहाराचे परिणाम समजून घेण्यासाठी फळ माशीचा वापर एक साधा मॉडेल म्हणून केला. अभ्यासाच्या निष्कर्षांवरून असे दिसून आले आहे की जेव्हा या माश्यांना एचएफडी दिले गेले तेव्हा त्यांच्या आयटीएमवर म्हणजेच इंटरमीडिएट-टर्म मेमरीवर त्याचा विशेषतः वाईट परिणाम झाला, तर अल्प-मुदतीच्या मेमरीवर त्यांचा कोणताही परिणाम झाला नाही. याव्यतिरिक्त, शास्त्रज्ञांना असे आढळले की एचएफडी मेंदूत ऑटोफॅगी नावाची एक महत्त्वपूर्ण सेल्युलर साफसफाईची प्रक्रिया कमी करते, जी सामान्यत: सेल्युलर कचरा काढून टाकण्यास आणि निरोगी कार्य राखण्यास मदत करते. तथापि, जेव्हा ही साफसफाईची यंत्रणा माश्यांच्या मेंदूपर्यंत वाढविली गेली, तेव्हा उच्च चरबीयुक्त आहाराच्या प्रभावाखाली स्मरणशक्तीच्या समस्या उलट झाल्या.

शास्त्रज्ञ काय म्हणतात?

ग्रॅज्युएट स्कूल ऑफ मेडिकल अँड फार्मास्युटिकल सायन्सेसचे सहयोगी प्राध्यापक अयाको टोनोकी यांनी एका निवेदनात म्हटले आहे की, हे संशोधन एचएफडीच्या संज्ञानात्मक जोखमींबद्दल लोकांमध्ये जागरूकता वाढवू शकते. आमचे निष्कर्ष असे सूचित करतात की आहार-प्रेरित संज्ञानात्मक घट होत नाही आणि जीवनशैलीतील बदलांद्वारे सुधारली जाऊ शकते जी व्यायाम किंवा अधूनमधून उपवास यासारख्या ऑटोफॅगीला प्रोत्साहन देते.
अस्वीकरण: हा लेख केवळ सामान्य माहितीसाठी आहे. हे कोणत्याही प्रकारे कोणत्याही औषधाचा किंवा उपचारांचा पर्याय असू शकत नाही. अधिक माहितीसाठी नेहमीच आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधा. एनबीटी त्याच्या अचूकता, अचूकता आणि बेअरिंगची जबाबदारी घेत नाही.

(डिस्क्लेमर: या आर्टिकलमध्ये देण्यात आलेली माहिती व उपाय हे सामान्य ज्ञानावर आधारित आहेत. आमचा याला दुजोरा नाही. ते अवलंबण्यापूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला जरूर घ्यावा.)