पित्ताशयामध्ये खडे असल्यास लघवीचा रंगही बदलतो का?
पित्ताशयाचे खडे हे पित्ताशयामध्ये तयार होणारे घन कण असतात, जे प्रामुख्याने कोलेस्टेरॉल, पित्त क्षार आणि बिलीरुबिनच्या साठ्यामुळे तयार होतात. पित्ताशयाचे कार्य चरबी पचवण्यासाठी बनवलेला पित्त रस साठवणे आहे. जेव्हा शरीरात कोलेस्टेरॉलचे प्रमाण जास्त असते तेव्हा पित्ताशयाचे असंतुलन होते किंवा पित्ताशय पूर्णपणे रिकामे होऊ शकत नाही, तेव्हा खडे तयार होऊ लागतात. ही समस्या पुरुषांपेक्षा महिलांमध्ये अधिक सामान्य आहे, विशेषतः गर्भवती महिलांमध्ये किंवा 40 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकांमध्ये. लठ्ठपणा, अस्वस्थ आहार, शारीरिक हालचालींचा अभाव आणि कौटुंबिक इतिहास देखील त्याची कारणे असू शकतात.
बऱ्याचदा सुरुवातीच्या टप्प्यात कोणतीही लक्षणे दिसत नाहीत, परंतु कालांतराने वेदना आणि इतर समस्या वाढू लागतात. पित्ताशयाच्या खड्यांमुळे शरीरात अनेक समस्या उद्भवू शकतात. सर्वात सामान्य लक्षण म्हणजे पोटाच्या वरच्या उजव्या भागात तीव्र वेदना होणे, जे कधीकधी पाठीवर किंवा खांद्यावर पसरू शकते. याशिवाय, रुग्णाला वारंवार मळमळ, उलट्या, अपचन आणि जडपणा जाणवू शकतो.
जर दगड पित्तनलिका बंद करतो तर पित्ताचा प्रवाह थांबतो, ज्यामुळे कावीळ होते. यामध्ये, डोळे आणि त्वचा पिवळी पडते. सतत संसर्ग होत असल्यास ताप आणि थंडी वाजण्याची शक्यता देखील असते. दीर्घकाळ उपचार न केल्यास, पित्ताशयात जळजळ, संसर्ग किंवा फुटणे होऊ शकते, जे गंभीर आणि जीवघेणे ठरू शकते. म्हणून, वेळेवर तपासणी आणि उपचार करणे खूप महत्वाचे आहे. तज्ञ स्पष्ट करतात की पित्ताशयाच्या खड्यांमध्ये लघवीचा रंग देखील बदलू शकतो. जेव्हा दगड पित्तनलिका बंद करतो तेव्हा बिलीरुबिन शरीरातून सामान्यपणे बाहेर टाकता येत नाही. बिलीरुबिन हे एक पिवळे रंगद्रव्य आहे, जे जुने लाल रक्तपेशी तुटल्यावर तयार होते. रक्तात त्याचे प्रमाण वाढू लागते आणि नंतर ते लघवीत पोहोचते, ज्यामुळे लघवी गडद पिवळी किंवा कधीकधी तपकिरी दिसू लागते. हा बदल कावीळच्या प्रमुख लक्षणांपैकी एक आहे. रुग्णाला लघवी करताना अस्वस्थता, जळजळ किंवा दुर्गंधी देखील जाणवू शकते.
यासोबतच डोळे आणि त्वचा पिवळी पडणे, मळमळ होणे, वारंवार उलट्या होणे, पोटात सूज येणे आणि भूक न लागणे अशी लक्षणे देखील दिसू शकतात. जर दगड खूप मोठा असेल आणि पित्ताशयाला पूर्णपणे ब्लॉक करत असेल तर ही स्थिती अधिक गंभीर होऊ शकते. म्हणून, जर लघवीचा रंग गडद किंवा असामान्य दिसू लागला तर ते हलके घेऊ नका आणि ताबडतोब डॉक्टरांशी संपर्क साधा.
स्वतःचे रक्षण कसे करावे
संतुलित आणि कमी चरबीयुक्त आहार घ्या.
दररोज व्यायाम करा आणि तुमचे वजन नियंत्रणात ठेवा.
भरपूर पाणी प्या, जेणेकरून शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर पडतील.
जास्त वेळ उपाशी राहणे किंवा क्रॅश डाएटिंग करणे टाळा.
जर कुटुंबातील कोणाचा इतिहास असेल तर वेळोवेळी स्वतःची चाचणी घेत राहा.
About The Author

सौ. मनिषा-थोरात-पिसाळ गेल्या १२ वर्षांपासून पत्रकारिता क्षेत्रात कार्यरत आहेत. ‘‘न्यूज एक्सप्रसे मराठी’’ या पुणे जिल्ह्यातील आघाडीच्या न्यूज पोर्टलच्या कार्यकारी संपादक म्हणून जबाबदारी सांभाळत आहेत. सामाजिक, राजकीय, शैक्षणिक आणि औद्योगिक क्षेत्रातील विविध समाजपयोगी उपक्रमांमध्ये त्यांनी योगदान दिले आहे.
Comment List