आजकालच्या धावपळीच्या जीवनशैलीमुळे आरोग्याकडे लक्ष देता येत नाही. उच्च रक्तदाब ही अशी स्थिती आहे जेव्हा आपल्या नसांमधील रक्तदाब सामान्यपेक्षा जास्त होतो. रक्तदाब १२०/८० मिमीएचजी असावा, परंतु जेव्हा तो १४०/९० मिमीएचजी किंवा त्याहून अधिक होतो तेव्हा तो उच्च रक्तदाब मानला जातो. यामागे अनेक कारणे असू शकतात जसे की अस्वास्थ्यकर खाण्याच्या सवयी, जास्त मीठ सेवन, लठ्ठपणा, धूम्रपान, मद्यपान, ताणतणाव, झोपेचा अभाव आणि शारीरिक हालचालींचा अभाव. हे हळूहळू मूक किलरसारखे काम करते कारण सुरुवातीला त्याची लक्षणे फारशी स्पष्ट नसतात. जर वेळीच त्याची काळजी घेतली नाही तर ते गंभीर आरोग्य समस्यांचे मूळ बनू शकते.
सतत वाढणारा रक्तदाब शिरांच्या भिंतींवर दबाव आणतो, ज्यामुळे त्या कमकुवत आणि कडक होऊ शकतात. यामुळे रक्तप्रवाह विस्कळीत होतो आणि अवयवांना पुरेसा ऑक्सिजन आणि पोषण मिळत नाही. हळूहळू, त्याचा हृदय, मेंदू, मूत्रपिंड आणि डोळ्यांवर परिणाम होतो. उच्च रक्तदाब हृदयावर अधिक दबाव आणतो, ज्यामुळे हृदयाचे ठोके अनियमित होऊ शकतात आणि हृदय अपयशाचा धोका देखील वाढतो.
उच्च रक्तदाबाच्या समस्या दीर्घकाळ टिकल्यास, नसांमध्ये चरबी जमा होऊ शकते आणि अडथळा निर्माण होऊ शकतो. याशिवाय, डोळ्यांच्या नसा देखील कमकुवत होऊ शकतात आणि दृष्टी कमी होऊ शकतात. म्हणजेच, उच्च रक्तदाब हळूहळू शरीराला आतून नुकसान पोहोचवतो. आरोग्य तज्ञ, स्पष्ट करतात की उच्च रक्तदाबामुळे अनेक गंभीर आजार होऊ शकतात. हृदयावर याचा सर्वाधिक परिणाम होतो. यामुळे हृदयरोग, हृदयविकाराचा झटका आणि स्ट्रोकचा धोका अनेक पटीने वाढतो. उच्च रक्तदाबामुळे मेंदूच्या नसा फुटू शकतात, ज्यामुळे मेंदूचा स्ट्रोक किंवा अर्धांगवायूसारख्या परिस्थिती उद्भवू शकतात. त्याचप्रमाणे, त्याचा मूत्रपिंडांवरही खोलवर परिणाम होतो, कारण सतत वाढणारा दाब मूत्रपिंडाच्या नसांना नुकसान पोहोचवतो आणि हळूहळू मूत्रपिंड निकामी होऊ शकतो. उच्च रक्तदाब डोळ्यांच्या रेटिनाच्या नसांना नुकसान पोहोचवू शकतो आणि अंधत्व देखील आणू शकतो. इतकेच नाही तर नसा अरुंद करून एथेरोस्क्लेरोसिससारखे आजार देखील होतात. गर्भवती महिलांमध्ये उच्च रक्तदाबामुळे प्री-एक्लेम्पसियाचा धोका वाढतो, जो आई आणि बाळ दोघांसाठीही धोकादायक असू शकतो. म्हणूनच उच्च रक्तदाब हलक्यात घेणे खूप धोकादायक आहे.
उच्च रक्तदाबापासून स्वतःचे रक्षण कसे करावे?
मीठाचे सेवन कमी करा आणि निरोगी आहार घ्या.
दररोज व्यायाम करा आणि तुमचे वजन नियंत्रणात ठेवा.
तणाव टाळण्यासाठी, योग, ध्यान किंवा विश्रांतीचा अवलंब करा.
धूम्रपान करू नका किंवा मद्यपान करू नका.
पुरेशी झोप घ्या. आणि झोपण्याची आणि उठण्याची वेळ नियमित ठेवा
सौ. मनिषा-थोरात-पिसाळ गेल्या १२ वर्षांपासून पत्रकारिता क्षेत्रात कार्यरत आहेत. ‘‘न्यूज एक्सप्रसे मराठी’’ या पुणे जिल्ह्यातील आघाडीच्या न्यूज पोर्टलच्या कार्यकारी संपादक म्हणून जबाबदारी सांभाळत आहेत. सामाजिक, राजकीय, शैक्षणिक आणि औद्योगिक क्षेत्रातील विविध समाजपयोगी उपक्रमांमध्ये त्यांनी योगदान दिले आहे.
आरोग्याबाबत जागरूक राहायला किंवा निरोगी राहायला सर्वानाच आवडतं.त्यासाठी प्रत्येकजण काहीना काही उपाय करत असतात. या सवयींपैकी एक म्हणजे सकाळी उठल्यानंतर...
Comment List