च्यवनप्राश ही भारतातील सर्वात जुनी आणि प्रभावी आयुर्वेदिक पाककृतींपैकी एक आहे, जी शरीराला आतून बळकट करते. हिवाळ्यात च्यवनप्राश सेवन करणे विशेषतः फायदेशीर मानले जाते कारण ते रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते. शरीर उबदार ठेवते आणि थकवा, सर्दी आणि खोकला यासारख्या समस्या टाळते. बाजारात अनेक ब्रँडचे च्यवनप्राश उपलब्ध आहेत, परंतु घरगुती च्यवनप्राश हा सर्वात शुद्ध आणि पौष्टिक आहे. चला त्याची सोपी आणि अस्सल आयुर्वेदिक रेसिपी जाणून घेऊया.
चेहरा सुंदर ठेवण्यासाठी घरातील हा पदार्थ वरदानापेक्षा कमी नाही, वाचा
घरी च्यवनप्राश कसा बनवाल?
रेसिपी
५०० ग्रॅम आवळा
२५० ग्रॅम शुद्ध तूप
२५० ग्रॅम शुद्ध मध
३०० ग्रॅम गूळ किंवा साखरेचा रस
२० ग्रॅम दळलेली वेलची
१० ग्रॅम लवंग पावडर
१० ग्रॅम दालचिनी पावडर
१० ग्रॅम पिप्पली (लांब मिरची)
१० ग्रॅम काळी मिरी पावडर
१ चमचा हिंग
१० ग्रॅम गिलॉय, अश्वगंधा आणि विदंग पावडर (उपलब्ध असल्यास)
पालक आठवडाभर ताजा राहण्यासाठी या गोष्टी लक्षात ठेवा
प्रथम, आवळा पूर्णपणे धुवा आणि उकळवा. आवळा मऊ झाल्यावर, बिया काढून मिक्सरमध्ये बारीक वाटून घ्या. एका पॅनमध्ये थोडे तूप गरम करा, आवळ्याचा लगदा घाला आणि मंद आचेवर ढवळून घ्या. हलका तपकिरी होईपर्यंत आणि कच्चा वास नाहीसा होईपर्यंत भाजा. ही पायरी महत्त्वाची आहे कारण त्यामुळे आवळा बराच काळ टिकतो आणि च्यवनप्राशची चव वाढते.
आता गूळ किंवा साखर घाला आणि ते विरघळेपर्यंत हळूहळू ढवळत रहा. मिश्रण थोडे घट्ट झाल्यावर, वेलची, लवंगा, दालचिनी, काळी मिरी, काळी मिरी, हिंग, गिलॉय, अश्वगंधा इत्यादी सर्व पावडर मसाले कमी आचेवर घाला, सतत ढवळत राहा जेणेकरून जळू नये. मिश्रण घट्ट झाल्यावर आणि जामसारखी सुसंगतता येईपर्यंत, गॅस बंद करा आणि थंड होऊ द्या. थंड झाल्यावर, शुद्ध मध घाला आणि चांगले मिसळा. गरम मिश्रणात कधीही मध घालू नका, कारण ते त्याचे पोषक घटक गमावेल.
हिवाळ्यात उत्तम आरोग्यासाठी हळदीसोबत हे पदार्थ खायलाच हवेत
तयार केलेले च्यवनप्राश थंड झाल्यानंतर, ते स्वच्छ काचेच्या भांड्यात साठवा. ते कोरड्या, थंड जागी ठेवा. घरी बनवलेले च्यवनप्राश ६ महिन्यांपर्यंत टिकते. दररोज सकाळी रिकाम्या पोटी किंवा झोपण्यापूर्वी कोमट दूध किंवा पाण्यासोबत एक चमचा च्यवनप्राश घ्या. मुलांसाठी अर्धा चमचा पुरेसा आहे.
Comment List